Podrška osobama sa invaliditetom
Ostvarivanje prava
Pristup i čitanje dokumenata
Otvaranje PDF fajlova
Sajt podrska-osi.rs često koristi PDF (Portable document Format) fajlove, takođe poznati kao Adobe fajlovi kako bi se publikacije učinile dostupnim na Internetu. Da biste otvorili, štampali i/ili sačuvali ove fajlove neophodno je koristiti Adobe Acrobat Reader. Ako nemate ovu alatku, možete je besplatno preuzeti.
Preuzimanje Adobe Acrobat Reader OVDE .
Sajt podrska-osi.rs koristi i Microsoft Word, Excel i Power Point programe i informacije koje su dostupne na internetu. Ukoliko nemate ove programe na svom kompjuteru možete koristiti besplatne on line verzije koje možete da pronađete OVDE što će vam omogućiti da pristupite traženim dokumentima.
VODIČ kroz prava OSI
Obrazovanje OSI
Zakon o osnovama sistema obrazovanja i vaspitanja predstavlјa krovni zakon kojim se uređuje materija predškolskog, osnovnog i srednjeg obrazovanja i vaspitanja. Sistem obrazovanja i vaspitanja mora da obezbedi za svu decu, učenike jednako pravo i dostupnost obrazovanja i vaspitanja, bez diskriminacije i izdvajanja po osnovu teškoća i smetnji u razvoju i invaliditeta.
Osobe sa smetnjama u razvoju i sa invaliditetom imaju pravo na obrazovanje i vaspitanje koje uvažava njihove obrazovne i vaspitne potrebe u redovnom sistemu obrazovanja i vaspitanja, u redovnom sistemu uz pojedinačnu, odnosno grupnu dodatnu podršku ili u posebnoj predškolskoj grupi ili školi, u skladu sa ovim i posebnim zakonom. Obrazovno-vaspitni rad za osobe koja koriste znakovni jezik, odnosno posebno pismo ili druga tehnička rešenja, može da se izvodi na znakovnom jeziku i pomoću sredstava tog jezika.
Za dete i učenika kome je usled socijalne uskraćenosti, smetnji u razvoju, invaliditeta i drugih razloga potrebna dodatna podrška u obrazovanju i vaspitanju, ustanova obezbeđuje otklanjanje fizičkih i komunikacijskih prepreka i donosi individualni obrazovni plan. Individualni obrazovni plan (u dalјem tekstu: IOP) je poseban dokument kojim se planira dodatna podrška u obrazovanju i vaspitanju za određeno dete i učenika, u skladu sa njegovim sposobnostima i mogućnostima. Cilј IOP-a je optimalni razvoj deteta i učenika, uklјučivanje u vršnjački kolektiv i ostvarivanje opštih i posebnih ishoda obrazovanja i vaspitanja, odnosno zadovolјavanja obrazovno-vaspitnih potreba deteta i učenika.
IOP donosi pedagoški kolegijum ustanove na predlog stručnog tima za inkluzivno obrazovanje, odnosno tima za pružanje dodatne podrške detetu i učeniku.
Roditelј, odnosno staratelј daje saglasnost na sprovođenje IOP-a, u skladu sa zakonom.
Pedagoški asistent pruža pomoć i dodatnu podršku deci i učenicima, u skladu sa njihovim potrebama i pomoć nastavnicima, vaspitačima i stručnim saradnicima u cilјu unapređivanja njihovog rada sa decom i učenicima kojima je potrebna dodatna obrazovna podrška.
Sistem predškolskog vaspitanja i obrazovanja je uređen Zakonom o predškolskom obrazovanju i vaspitanju. Prilikom upisa dece u predškolsku ustanovu, čiji je osnivač Republika Srbija, autonomna pokrajina ili jedinica lokalne samouprave, prioritet za upis imaju deca iz osetlјivih grupa. Roditelј je dužan da upiše dete u predškolsku ustanovu, odnosno školu, radi pohađanja pripremnog predškolskog programa, u skladu sa Zakonom. Broj dece sa smetnjama u razvoju koja se upisuju u razvojnu grupu iznosi 4 do 6 dece.
Zakon o osnovnom obrazovanju i vaspitanju uređuje osnovno obrazovanje i vaspitanje, kao deo jedinstvenog sistema obrazovanja i vaspitanja. Učenik sa smetnjama u razvoju i invaliditetom, u smislu ovog zakona, jeste dete sa intelektualnim, čulnim i motoričkim smetnjama u razvoju. Učenik sa smetnjama u razvoju i invaliditetom stiče osnovno obrazovanje i vaspitanje po pravilu u školi zajedno sa ostalim učenicima, a kada je to u najbolјem interesu učenika u školi za učenike sa smetnjama u razvoju, u skladu sa Zakonom. Učenik sa smetnjama u razvoju i invaliditetom ima pravo na individualni obrazovni plan, u skladu sa Zakonom. Obrazovno-vaspitni rad za učenike koji koriste znakovni jezik, odnosno posebno pismo ili druga tehnička rešenja ostvaruje se u skladu sa Zakonom. U školi za obrazovanje učenika sa smetnjama u razvoju školuju se deca bez obzira na vrstu smetnje.
U skladu sa pravom na obrazovanje bez diskriminacije, procedura upisa u prvi razred osnovne škole dece sa invaliditetom je ista kao i za svu decu.
Jedinica lokalne samouprave vodi evidenciju i obaveštava školu i roditelje, odnosno druge zakonske zastupnike, o deci koja treba da se upišu u prvi razred osnovne škole najkasnije do kraja februara tekuće godine za narednu školsku godinu. Uz dokumentaciju potrebnu za upis (izvod iz matične knjige rođenih, potvrda o prebivalištu i potvrda o završenom predškolskom programu) roditelj dostavlja i dokaz o zdravstvenom pregledu deteta. Škola je dužna da upiše svako dete sa područja škole.
Škola može da upiše i dete sa područja druge škole, na zahtev roditelja, u skladu sa prostornim i kadrovskim mogućnostima škole. Roditelj, odnosno drugi zakonski zastupnik može da izabere školu u koju će da upiše dete podnošenjem zahteva izabranoj školi najkasnije do 1. februara tekuće kalendarske godine u kojoj se vrši upis. Od 2020/21. godine postoji mogućnost e-upisa učenika u prvi razred. Od 1. aprila naredne godine roditelji imaju mogućnost da elektronskim putem iskažu interesovanje za upis deteta u prvi razred u školskoj 2021/22. godini u određenu osnovnu školu na teritoriji Republike Srbije preko portala e-Uprava. Preko aplikacije e-Upis vrši se upis učenika u školu, kao i povlačenje neophodnih dokumenata (iz matične knjige rođenih, evidencije prebivališta i iz IZIS-a o obavljenom lekarskom pregledu).
Za učenike sa smetnjama u razvoju i invaliditetom ostvaruje se dodatna podrška u skladu sa individualnim obrazovnim planom. Roditelј, odnosno staratelј ima pravo da organizuje svom detetu osnovnoškolsko obrazovanje i vaspitanje kod kuće. Roditelј, odnosno staratelј je dužan da do kraja nastavne godine pismeno obavesti školu u koju je dete, odnosno učenik upisan o nameri da za svoje dete od sledeće školske godine organizuje nastavu kod kuće. Za učenika sa smetnjama u razvoju i invaliditetom koji stiče obrazovanje kod kuće ostvarivanjem individualnog obrazovnog plana sa prilagođenim standardima, obrazovanje i vaspitanje kod kuće obezbeđuje ostvarivanje prilagođenih standarda. Nastava može da se ostvaruje, na zahtev roditelјa, odnosno staratelјa i kao nastava na dalјinu.
U školu za obrazovanje učenika sa smetnjama u razvoju, dete, odnosno učenik upisuje se na osnovu mišlјenja interresorne komisije za procenu potreba za pružanjem dodatne obrazovne, zdravstvene ili socijalne podrške, uz saglasnost roditelјa, odnosno staratelјa.
Učenik sa smetnjama u razvoju i invaliditetom ima pravo na besplatan prevoz bez obzira na udalјenost njegovog prebivališta od škole. Nakon završenog osmog razreda učenik polaže završni ispit. Prilagođavanje završnog ispita za učenike sa smetnjama u razvoju i invaliditetom, zavisno od vrste potrebne dodatne podrške, vrši se prema individualnom obrazovnom planu.
Osobe sa invaliditetom mogu da se upišu u srednju školu pod povoljnijim uslovima radi postizanja pune ravnopravnosti u sticanju obrazovanja i vaspitanja, u skladu sa merilima i po postupku koji propiše ministar zadužen za obrazovanje.
Osoba sa invaliditetom upisuje se u srednju školu posle polaganja male mature, u skladu sa svojim motoričkim i čulnim mogućnostima, odnosno uslovima koje zahteva njegova vrsta invaliditeta, odnosno u skladu sa potrebama za pružanjem podrške u odnosu na sadržaj i način sprovođenja ispita. Zakon o srednjem obrazovanju i vaspitanju uređuje srednje obrazovanje i vaspitanje, kao deo jedinstvenog sistema obrazovanja i vaspitanja. U školi za učenike sa smetnjama u razvoju ostvaruje se obrazovanje i vaspitanje za odgovarajuća zanimanja učenika koji ovu školu pohađaju na osnovu mišlјenja interresorne komisije za procenu dodatne obrazovne, zdravstvene i socijalne podrške učeniku uz saglasnost roditelјa.
Za učenika sa smetnjama u razvoju obezbeđuje se adaptacija radnog mesta u odnosu na njegove mogućnosti i vrstu invaliditeta u okviru praktične nastave. U školu za obrazovanje učenika sa smetnjama u razvoju može da se upiše osoba na osnovu mišlјenja interresorne komisije i uz saglasnost roditelјa, odnosno staratelјa. Učenik sa smetnjama u razvoju i invaliditetom, specifičnim teškoćama u učenju ili jezičkim barijerama polaže opštu maturu u uslovima koji obezbeđuju prevazilaženje fizičkih i komunikacijskih prepreka, a može da bude oslobođen od polaganja dela maturskog ispita iz predmeta za koje su mu tokom obrazovanja prilagođavani standardi postignuća, ili da taj deo polaže u skladu sa individualnim obrazovnim planom, o čemu donose odluku tim za inkluzivno obrazovanje i tim za pružanje dodatne podrške učenicima.
Osoba sa invaliditetom putem afirmativnih mera može redovno da upiše fakultet
U okviru Programa afirmativne mere upisa osoba sa invaliditetom u prvu godinu osnovnih i integrisanih studija na visokoškolskim ustanovama čiji je osnivač Republika, mogu biti upisani kandidati:
- korisnici kolica ili lica koja se otežano kreću,
- sa delimičnim ili potpunim oštećenjem vida (slepi i slabovidi),
- sa delimičnim ili potpunim oštećenjem sluha (gluvi i nagluvi),
- koji imaju poteškoće u učenju (disleksija, disgrafija, diskalkulija),
- koji imaju teškoće u govoru,
- sa hroničnim oboljenjima (hemofilija, epilepsija, dijabetes tip 1, maligna oboljenja),
- sa psihološkim ili mentalnim teškoćama.
Upis na visokoškolsku ustanovu u okviru Programa afirmativne mere upisa studenata sa invaliditetom u okviru kvote do 1% može da ostvari student koji je položio prijemni ispit.
Osnivač visokoškolske ustanove dužan je da obezbedi sredstva za izjednačavanje mogućnosti studiranja za studente sa invaliditetom. U nastavi na visokoškolskim ustanovama može se koristiti znakovni jezik, a student sa invaliditetom može polagati ispite na alternativni način koji ne zadire u suštinu ispita.
Postupak utvrđivanja prava na upis u prvu školsku godinu osnovnih i integrisanih studija na Univerzitetu primenom afirmativne mere regulisan je Pravilnikom o utvrđivanju prava na upis osoba sa invaliditetom i sprovodi ga Komisija za utvrđivanje prava na upis osoba sa invaliditetom.
Postupak se pokreće podnošenjem, u papirnoj ili elektronskoj formi, zahteva za utvrđivanje prava na upis osoba sa invaliditetom Univerzitetskom centru za studente sa hendikepom.
Dokumentacija potrebna za upis na fakultet putem afirmativnih mera
Prilikom podnošenja prijave i propisane dokumentacije za upis na studije visokoškolskoj ustanovi, kandidat podnosi i jedan od sledećih dokumenata:
- rešenje nadležnog organa o postojanju telesnog oštećenja,
- rešenje o pravu na dodatak za tuđu negu i pomoć,
- mišljenje Interesorne komisije,
Ukoliko kandidat ne poseduje gore navedena dokumenta, uz zahtev prilaže medicinsku dokumentaciju o postojanju invaliditeta. Medicinska dokumetacija mora biti izdata od strane nadležne zdravstvene institucije i ne sme biti starija od šest meseci. U svrhu pravilnog vođenja postupka i odlučivanja o zahtevu, od kandidata može da bude zatražena i dodatna dokumentacija.
Postupak se sprovodi bez novčane naknade.
Procedura polaganja prijemnog ispita za osobe sa invaliditetom
Osobe sa invaliditetom mogu polagati prijemni ispit na način prilagođen njihovim mogućnostima, odnosno u njima dostupnom obliku, a u skladu sa objektivnim mogućnostima fakulteta. Osoba sa invaliditetom je u obavezi da pismeno obrazloži na koji način je potrebno prilagoditi polaganje prijemnog ispita i to obrazloženje dostavi prilikom prijave na konkurs za upis na studijski program.
Posle završenog polaganja prijemnog ispita/ispita za proveru sklonosti i sposobnosti, kandidati koji su položili prijemni ispit/ispit za proveru sklonosti i sposobnosti, rangiraju se na posebnoj rang listi, sa koje visokoškolska ustanova upisuje najviše onoliko kandidata koliko je odobreno odlukom Vlade za ovu afirmativnu meru.
Prilikom upisa na više godine studija, studenti koji su se upisali preko Programa afirmativne akcije u obrazovni sistem u statusu studenata koji se finansiraju iz budžeta, se ne rangiraju sa ostalim studentima već zadržavaju budžetski status ako ostvare 36 ESPB u skladu sa Zakonom o visokom obrazovanju.
Student sa invaliditetom, student koji je upisan na studije po afirmativnoj meri, zadržava status studenta do isteka roka koji se određuje u trostrukom broju školskih godina potrebnih za realizaciju studijskog programa (zakon o visokom obrazovanju RS).
Studenti koji su se upisali preko Programa afirmativne akcije u statusu studenata koji se finansiraju iz budžeta ostvaruju pravo na besplatnu ishranu u studentskim restoranima i smeštaj u studentskim domovima.
Koja prava još mogu da ostvare studenti sa invaliditetom?
Pravo na studentsku stipendiju
Studenti sa invaliditetom od druge godine studija imaju pravo na stipendiju koju dodeljuje Ministarstvo prosvete, nauke i tehnološkog razvoja, koje ostvaruju bez primene ostvarenog proseka ocena. Studenti sa invaliditetom pravo na stipendiju koju dodeljuje Ministarstvo prosvete, nauke i tehnološkog razvoja ostvaruju pod uslovom da:
– redovno svake godine upisuju novu godinu studiju;
– imaju ostvaren status studenta čije studiranje se finansira iz budžeta;
– im je Udruženje studenata sa hendikepom izdalo potvrdu o statusu studenta sa hendikepom.
Ostala prava studenata sa invaliditetom
Studenti sa invaliditetom imaju pravo na:
- Prilagođavanje literature
- Prilagođavanje polaganja prijemnog ispita
- Prilagođavanje nastave
- Angažovanje personalnog asistenta ili prevodioca za znakovni jezik
- Druge vrste prilagođavanja na visokoškolskoj ustanovi.
Za više informacija posetite veb stranu Ministarstva prosvete, nauke i tehnološkog razvoja: http://www.mpn.gov.rs/
Obrazovanje odraslih zasniva se između ostalog i na principu jednakih mogućnosti – uklјučivanja i sticanja obrazovanja bez obzira na teškoće i smetnje u razvoju, invaliditet kao jednog od ličnih svojstava odrasle osobe koja stiče obrazovanje. Osobama sa invaliditetom koje pohađaju programe obrazovanja odraslih obezbeđuje se pristupačnost programa i neophodna individualizovana razumna prilagođavanja.
Povlašćeni prevoz
U okviru proširenih prava u oblasti socijalne zaštite grada Kragujevca realizuju se:
Pravo na prevoz povlašćenih kategorija građana na teritoriji grada Kragujevca
Navedeno pravo se ostvaruje u skladu sa Odlukom o ostvarivanju prava na prevoz povlašćenih kategorija građana na teritoriji Grada.
- Naknada troškova prevoza dece i učenika sa smetnjama u razvoju i njihovih pratilaca radi pohađanja nastave ili pružanja individulnih tretmana
Cilј procedure je da se pratiocu deteta koje pohađa pripremni predškolski program na udalјenosti većoj od 2 kilometra (od mesta stanovanja do mesta pohađanja programa), umesto pripadajuće besplatne mesečne karte može priznati pravo na naknadu troškova prevoza u novcu.
Dokumentacija za ostvarivanje prava
- Zahtev za naknadu troškova prevoza dece i učenika sa smetnjama u razvoju i njihovih pratilaca radi pohađanja nastave ili pružanja individualnih tretmana ( Zahtev u pisanoj formi)
- Potvrda osnovne/ srednje škole da učenik sa smetnjama u razvoju/ invaliditetom istu pohađa (Izdavalac dokumenta – Odgovarajuća obrazovna ustanova)
- Fotokopija lične karte podnosioca zahteva, odnosno pratioca učenika
- Potvrda ili akt nadležnog organa da je podnosilac zahteva zakonski zastupnik učenika (u slučaju da zahtev ne podnosi roditelј učenika)
- Mišlјenje Interresorne komisije da je učeniku neophodan pratilac (Izdavalac dokumenta – Interresorna komisija)
- Potvrda da ne koristi specijalno vozilo za prevoz
- Pravo na personalizovanu godišnju kartu bez naknade, za sve zone na teritoriji grada Kragujevca
Mogu ostvariti sledeća lica koja imaju prebivalište na teritoriji grada Kragujevca: Ratni vojni invalidi i mirnodopski vojni invalidi; Civilni invalidi rata; Korisnici prava na porodičnu invalidninu po osnovu palog borca; Gluva i nagluva lica; Slepa i slabovida lica; Lica obolela od cerebralne paralize, dečije paralize i plegije (potpune oduzetosti donjih i/ili gornjih ekstremiteta); Lica obolela od mišićne distrofije; Lica obolela od multiple skleroze; Dijalizirana i transplantirana lica i hronični bubrežni bolesnici; Lica sa umerenom, teškom i dubokom duševnom zaostalošću i lica obolela od poremećaja razvoja.
Potrebna dokumentacija za ostvarivanje prava za svaku navedenu grupu detaljno su navedena u Odluci o ostvarivanju prava na prevoz povlašćenih kategorija građana na teritoriji Grada.
Uverenja/potvrde i rešenja kojima korisnici dokazuju status u postupku izdavanja personalizovane godišnje karte bez naknade, za sve povlašćene kategorije, moraju sadržati podatke na osnovu kojih se nedvosmisleno može utvrditi identitet korisnika (JMBG ili datum rođenja i adresa stanovanja) i može biti overen od strane izdavaoca potrebne dokumentacije.
Pravo na prevoz bez naknade sa neograničenim vremenom trajanja bez vozne isprave mogu ostvariti lica koja imaju prebivalište na teritoriji grada Kragujevca i pratioci lica sa invaliditetom (Gluva i nagluva lica; Slepa i slabovida lica; Lica obolela od cerebralne paralize, dečije paralize i plegije (potpune oduzetosti donjih i/ili gornjih ekstremiteta); Lica obolela od mišićne distrofije; Lica obolela od multiple skleroze; Lica sa umerenom, teškom i dubokom duševnom zaostalošću i lica obolela od poremećaja razvoja), kod kojih je utvrđen potpuni gubitak radne sposobnosti, izuzev maloletnih lica, isključivo u prisustvu invalidnog lica.
- Pravo na personalizovanu mesečnu /godišnju kartu bez naknade, za sve zone na teritoriji grada Kragujevca / naknadu troškova prevoza u visini cene prevozne karte u javnom saobraćaju (gradski, prigradski, međugradski).
Mogu ostvariti učenici osnovnih i srednjih škola sa smetnjama u razvoju i invaliditetom bez obzira na udaljenost mesta stanovanja od škole i njihovi pratioci.
NAČIN OSTVARIVANJA PRAVA NA POVLAŠĆENI PREVOZ
Zahtev za ostvarivanje prava na prevoz povlašćenih kategorija građana uz posedovanje personalizovane mesečne/godišnje karte, podnosi se pravnom licu koje obavlja delatnost organizovanja jedinstvenog javnog gradskog i prigradskog prevoza putnika.
Personalizovanu mesečnu/godišnju kartu bez izdatog rešenja na osnovu podnetog zahteva i propisane dokumentacije izdaje nadležni organ. Lica koja su ostvarila pravo na personalizovanu mesečnu/godišnju kartu u obavezi su da snose troškove izrade legitimacije
Prevoz specijalizovanim kombijem
Pravo na prevoz specijalizovanim kombi vozilom ostvaruje se u skladu sa Pravilnikom o korišćenju specijalizovanog kombi prevoza za osobe sa ivaliditetom koje koriste invalidska pomagala i osoba sa teškim motornim smetnjama koje imaju regulisano prebivalište/boravište na teritoriji grada Kragujevca.
Prevoz korisnika se obavlja radnim danima od 7 do 21 časova, od zgrade u kojoj osoba sa invaliditetom stanuje do objekta koji posećuje i povratak. Korisnici prevoza su: učenici i studenti, zaposleni i radno angažovani, nezaposleni na obuci, prekvalifikaciji, stručnom usavršavanju, volontiranju, druga lica sa invaliditetom koja imaju potrebu za prevozom.
Za ostvarivanje prava Korisnik/Udruženje podnosi pismenu prijavu Komisiji (predaja zahteva sa dokumentacijom se obavlja na okruglom šalteru u zgradi Skupštine grada).
Pismena prijava se podnosi na početku kalendarske godine. U slučaju promene i potrebe korisnika prijava se može podneti i u toku godine.
Uz pismenu prijavu, koja sadrži osnovne podatke o korisniku, potrebno je dostaviti i dokaze (originale na zahtev Komisije na uvid):
- fotokopiju lične karte
- fotokopiju rešenja o TNP (tuđa nega i pomoć) ili Uvećanom dodatku za TNP
- fotokopiju rešenja lekarske komisije o proceni telesnog oštećenja
- dokaze o statusu osobe sa invaliditetom
- potvrdu da je korisnik član Udruženja koje okupljaju osobe sa invaliditetom (nije obavezno).
U pismenoj prijavi potrebno je navesti:
- svrhu prevoza
- da li korisnik ostvaruje pravo u skladu sa Odlukom o ostvarivanju prava na povlašćenu vožnju u javnom gradskom i prigradskom prevozu putnika.
Korisnik koji zbog težine invalidnosti ne može da se preveze sam, prevozi se sa pratiocem. Pratilac pruža korisniku pomoć tokom prevoza kako bi se bezbedno prevezao do odredišta.
Potrebna dokumentacija za ostvarivanje prava
- Rešenje o pravu na tuđu negu i pomoć (kopija)
- Lična karta (kopija)
Obrazac zahteva koji ćete popuniti ručno, potpisati i predati u Gradskoj upravi (predaja zahteva sa dokumentacijom se obavlja na okruglom šalteru u zgradi Skupštine grada), uz potrebnu dokumentaciju.
Besplatan parking
Navedeno pravo ostvaruje se u skladu sa Odlukom o javnim parkiralištima i Pravilnikom o načinu i postupku ostvarivanja prava za korišćenje obeleženog parking mesta na javnim parkiralištima za osobe sa invaliditetom i druga lica.
Pravilnikom o načinu i postupku ostvarivanja prava za korišćenje obeleženog parking mesta na javnim parkiralištima za osobe sa invaliditetom i druga lica (u daljem tekstu: Pravilnik) na teritoriji grada Kragujevca uređuje se pravo i uslovi za korišćenje posebno obeleženog parking mesta na opštim i posebnim parkiralištima, pravo za korišćenje svih parking mesta na opštim parkiralištima uz posedovanje povlašćene karte – posebne nalepnice, kao i pravo na rezervaciju parking mesta na opštim parkiralištima na teritoriji grada Kragujevca u skladu sa Odlukom o javnim parkiralištima.
Pravo za korišćenje obeleženog parking mesta na opštim i posebnim parkiralištima, kao i pravo za korišćenje svih parking mesta na opštim parkiralištima uz posedovanje povlašćene karte – posebne nalepnice na teritoriji grada Kragujevca (u daljem tekstu: povlašćena parking karta) može ostvariti osoba sa invaliditetom pod uslovom da je:
- vojni invalid i civilni invalid rata od I do V grupe;
- osoba sa gubitkom donjih ekstremiteta najmanje 30% telesnog oštećenja;
- osoba sa gubitkom gornjih ekstremiteta najmanje 60% telesnog oštećenja;
- trajno oštećenje donjih ekstremiteta – 70%;
- trajno oštećenje gornjih ekstremiteta – 70%;
- oboljenje bubrega koje zahteva trajnu hemodijalizu;
- gubitak vida na oba oka – 100%, odnosno smanjenje obostranog vida – 90%;
- osoba sa oštećenjem sluha – 70%.
Pravo mogu ostvariti i roditelji dece sa smetnjama u razvoju i roditelji dece obolele od autizma, utvrđenim aktom Komisije nadležne za procenu potreba za pružanjem dodatne podrške detetu i učeniku / nadležnog organa.
Pravo mogu ostvariti i usvojitelji, hranitelji, kao i staratelji osobe sa invaliditetom.
Pravo na povlašćenu parking kartu osoba sa invaliditetom može da ostvari pod uslovom:
– da ima prebivalište na teritoriji grada Kragujevca;
– da je vlasnik / korisnik vozila na osnovu ugovora o finansijskom lizingu;
– da je vozilo registrovano na osobu sa invaliditetom ili na lice koje živi u zajedničkom domaćinstvu osobe sa invaliditetom;
– da je vozilo registrovano sa KG registarskim oznakama;
– da ima polisu osiguranja vozila;
– da nije ostvarilo pravo na povlašćenu vožnju u skladu sa Odlukom o ostvarivanju prava na povlašćenu vožnju u javnom gradskom i prigradskom prevozu putnika.
Za ostvarivanje prava na povlašćenu parking kartu, osoba sa invaliditetom, uz zahtev podnosi sledeće dokaze:
– fotokopiju lične karte (ako je lična karta sa čipom, dostaviti i čitač elektronske lične karte);
– fotokopiju saobraćajne dozvole sa KG registarskim oznakama ili ugovora o finansijskom lizingu; – fotokopiju polise osiguranja;
– potvrdu „Gradske agencije za saobraćaj d.o.o. Kragujevac“, da je osoba sa invaliditetom ostvarila / nije ostvarila pravo na povlašćenu vožnju u javnom gradskom i prigradskom prevozu putnika u skladu sa Odlukom o ostvarivanju prava na povlašćenu vožnju u javnom gradskom i prigradskom prevozu putnika (original).
Osoba sa invaliditetom pored napred navedenih dokaza, invalidnost dokazuje jednim od sledećih dokaza:
– rešenje nadležnog organa o priznatom svojstvu vojnog odnosno civilnog invalida rata;
– rešenje nadležnog Republičkog fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje o vrsti i stepenu telesnog oštećenja ili gubitku ekstremiteta ili uverenjem izdatim u tekućoj godini;
– nalaz, ocenu i mišljenje organa veštačenja Republičkog fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje o vrsti i stepenu telesnog oštećenja ili gubitku ekstremiteta.
Osoba sa invaliditetom može ostvariti pravo na povlašćenu parking kartu i ukoliko je vlasnik/korisnik vozila lice koje živi u zajedničkom domaćinstvu osobe sa invaliditetom.
Pod licem koje živi u zajedničkom domaćinstvu osobe sa invaliditetom u smislu ovog Pravilnika podrazumeva se roditelj, bračni drug, vanbračni partner, dete, brat i sestra, usvojitelj, staratelj i hranitelj, kao i drugo lice koje ima prebivalište na istoj adresi kao i osoba sa invaliditetom.
Ukoliko je vlasnik vozila lice koje živi u zajedničkom domaćinstvu osobe sa invaliditetom, uz zahtev podnosi sledeće dokaze:
– fotokopiju svoje lične karte/čitač svoje elektronske lične karte (mora biti na istoj adresi prebivališta kao i osoba sa invaliditetom, osim za usvojitelje, staratelje i hranitelje koji podnose rešenje nadležnog Centra za socijalni rad o usvojenju, stavljanju deteta pod starateljstvo, odnosno smeštaju deteta u hraniteljsku porodicu, kao i izjavu o kućnoj zajednici datoj na zapisnik pred ovim organom);
– fotokopiju lične karte osobe sa invaliditetom/čitač elektronske lične karte;
– za maloletno dete fotokopiju potvrde o prijavi prebivališta;
– fotokopiju saobraćajne dozvole sa KG registarskim oznakama ili ugovora o finansijskom lizingu;
– fotokopiju polise osiguranja;
– fotokopiju pravosnažne sudske odluke ukoliko je osoba sa invaliditetom lišena poslovne sposobnosti;
– fotokopiju Odluke nadležnog suda o produženju roditeljskog prava ukoliko je osobi sa invaliditetom produženo roditeljsko pravo;
– potvrdu „Gradske agencije za saobraćaj d.o.o. Kragujevac“, da je osoba sa invaliditetom ostvarila / nije ostvarila pravo na povlašćenu vožnju u javnom gradskom i prigradskom prevozu putnika u skladu sa Odlukom o ostvarivanju prava na povlašćenu vožnju u javnom gradskom i prigradskom prevozu putnika (original).
Roditelji dece sa smetnjama u razvoju i dece obolele od autizma pored dokaza, invalidnost deteta dokazuju jednim od sledećih dokaza:
– rešenjem o kategorizaciji Gradske uprave za vanprivredu ili mišljenjem Interresorne komisije/Mišljenje Komisije za procenu potreba za pružanjem dodatne obrazovne, zdravstvene i socijalne podrške detetu i učeniku/nadležnog organa.
Usvojitelj, hranitelj i staratelj pored dokaza, invalidnost deteta dokazuju jednim od sledećih dokaza:
– rešenjem nadležnog Republičkog fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje o vrsti i stepenu telesnog oštećenja ili gubitku ekstremiteta ili uverenjem izdatim u tekućoj godini;
– nalazom, ocenom i mišljenjem organa veštačenja Republičkog fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje o vrsti i stepenu telesnog oštećenja ili gubitku ekstremiteta;
– rešenjem o kategorizaciji nadležne Gradske uprave za vanprivredu ili mišljenjem Interresorne komisije/Mišljenjem Komisije za procenu potreba za pružanjem dodatne obrazovne, zdravstvene i socijalne podrške detetu i učeniku/nadležnog organa.
Pravo na povlašćenu parking kartu osoba sa invaliditetom i drugo lice može da ostvari samo za jedno vozilo.
Pravo ostvareno ovim pravilnikom može koristiti i drugo lice, isključivo u prisustvu osobe sa invaliditetom.
O pravu na povlašćenu parking kartu, odlučuje rešenjem nadležna Gradska uprava, po zahtevu stranke, na osnovu dostavljenih dokaza
Rešenje o ostvarivanju prava na povlašćenu parking kartu izdaje se sa rokom važenja do kraja februara naredne godine.
Osobi sa invaliditetom, kojoj je rešenjem/nalazom, mišljenjem i ocenom organa veštačenja nadležnog organa ili uverenjem izdatim u tekućoj godini, utvrđena trajna invalidnost, pravo za korišćenje posebno obeleženog parking mesta na opštim i posebnim parkiralištima, kao i pravo za korišćenje svih parking mesta na opštim parkiralištima uz posedovanje povlašćene karte-posebne nalepnice priznaje se, trajno, rešenjem nadležne Gradske uprave.
Ukoliko nastanu promene na osnovu kojih je rešenje doneto, nadležnoj gradskoj upravi u roku od 15 dana od dana nastanka promene, potrebno je podneti zahtev za izmenu rešenja.
Na osnovu rešenja nadležne Gradske uprave, JKP „Parking servis Kragujevac“ izdaje povlašćenu parking kartu – posebnu nalepnicu.
Pravo na povlašćenu parking kartu u skladu sa uslovima propisanim pravilnikom, može se koristiti na svim posebno obeleženim parking mestima na opštim parkiralištima i to vremenski neograničeno u okviru zone „I“ i „II“ naplate parkiranja, dok se u zoni „O“ naplate parkiranja na opštim parkiralištima mora poštovati režim vremenskog ograničenja parkiranja od 180 minuta.
Osoba sa invaliditetom i drugo lice koje je ostvarilo pravo na povlašćenu parking kartu istu može koristiti i na posebno obeleženom parking mestu na posebnom parkiralištu, isključivo na mestu obeleženom za osobe sa invaliditetom, vremenski neograničeno.
Za rešavanje po zahtevu, osoba sa invaliditetom i drugo lice podnosi jedan od sledećih dokaza:
– fotokopiju rešenja nadležnog organa o priznatom svojstvu vojnog odnosno civilnog invalida rata;
– fotokopiju rešenja nadležnog Republičkog fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje o vrsti i stepenu telesnog oštećenja ili gubitku ekstremiteta ili uverenje izdato u tekućoj godini;
– fotokopiju nalaza, mišljenja i ocene organa veštačenja Republičkog fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje o vrsti i stepenu telesnog oštećenja ili gubitka ekstremiteta ili uverenje izdato u tekućoj godini;
– za decu sa smetnjama u razvoju i decu obolelu od autizma (fotokopiju rešenja o kategorizaciji nadležne Gradske uprave ili mišljenje Interresorne komisije/Mišljenje Komisije za procenu potreba za pružanjem dodatne obrazovne, zdravstvene i socijalne podrške detetu i učeniku/ nadležnog organa);
– potvrdu „Gradske agencije za saobraćaj“ d.o.o. Kragujevac da je osoba sa invaliditetom ostvarila / nije ostvarila pravo na povlašćenu vožnju u javnom gradskom prigradskom prevozu putnika u tekućoj godini, u skladu sa Odlukom o ostvarivanju prava na povlašćenu vožnju u javnom gradskom i prigradskom prevozu putnika (original).
REZERVACIJA PARKING MESTA
Pod rezervacijom parking mesta podrazumeva se korišćenje određenog, posebno obeleženog ili uređenog parking mesta na opštim parkiralištima, u vremenskom periodu do godinu dana, a najmanje 30 dana. Pravo na rezervaciju posebno obeleženog parking mesta na opštim parkiralištima na teritoriji grada Kragujevca, mogu ostvariti osobe sa invaliditetom pod uslovom da su:
– vojni invalidi i civilni invalidi rata od I do IV grupe (100%-80% invaliditeta), kojima je priznato pravo na ortopedski dodatak, po osnovu amputacije ili teškog oštećenja funkcije ekstremiteta kao i zbog gubitka odnosno smanjenja vida na oba oka od 90%-100%;
– osoba sa gubitkom donjih ekstremiteta najmanje 30% telesnog oštećenja;
– osoba sa gubitkom gornjih ekstremiteta najmanje 60% telesnog oštećenja;
– trajno oštećenje donjih ekstremiteta – 70%;
– trajno oštećenje gornjih ekstremiteta – 70%;
– oboljenje bubrega koje zahteva trajnu hemodijalizu;
– gubitak vida na oba oka -100%, odnosno smanjenje obostranog vida – 90%.
Pravo na rezervaciju posebno obeleženog parking mesta na opštim parkiralištima na teritoriji grada Kragujevca mogu ostvariti i roditelji dece sa smetnjama u razvoju i roditelji dece obolele od autizma utvrđenim aktom Komisije nadležne za procenu potreba za pružanjem dodatne podrške detetu i učeniku / nadležnog organa.
Pravo mogu ostvariti i usvojitelji, staratelji kao i hranitelji osoba sa invaliditetom.
O pravu na rezervaciju parking mesta odlučuje rešenjem nadležna Gradska uprava po zahtevu stranke ukoliko za to postoje saobraćajno – tehnički uslovi, u roku od 60 dana od dana podnošenja zahteva.
Postojanje saobraćajno-tehničkih uslova u zoni naplate parkiranja na zahtev nadležne Gradske uprave utvrđuje JKP „Parking servis Kragujevac“.
Na osnovu rešenja nadležne Gradske uprave, rezervisana parking mesta obeležava „JKP Parking servis Kragujevac“.
Dokumentacija za ostvarivanje prava
Popunjen obrazac zahteva
Kopija rešenja o telesnom oštećenju/invaliditetu
Medicinska dokumentacija vezana za invalidnost
Kopija lične karte lična karta na uvid
Vozačka dozvola (kopija)
Saobraćajne dozvola (kopija)
Besplatan prolaz autoputem
Pravo na besplatan prolazak autoputem ostvaruju osobe sa invaliditetom u skladu sa članom 199. Zakona o naknadama za korišćenje javnih dobara („Službeni glasnik RS“, br. 95/2018).
Vlasnik dozvole za besplatan prolazak autoputem obavezan je da prilikom uklјučenja na autoput uzme magnetnu karticu iz distributera za izdavanje kartica, te je pri isklјučenju sa autoputa preda inkasantu zajedno sa dozvolom za besplatan prolazak autoputem na uvid.
Dozvola za besplatan prolazak autoputem za osobe sa invaliditetom
Ova dozvola izdaje se uz odgovarajući zahtev i obaveznu prateću dokumentaciju. Zahtev u ime maloletnog lica, podnosi zakonski zastupnik ili staratelј.
Potrebno je dostaviti sledeću dokumentaciju:
- Zahtev za dobijanje dozvole za besplatan prolazak
- Očitanu saobraćajnu dozvolu za vozilo u vlasništvu osobe sa invaliditetom
- Očitanu ličnu kartu osobe sa invaliditetom, odnosno izvod iz matične knjige rođenih za maloletna lica
- Fotografiju osobe sa invaliditetom, u boji, rezolucije 450×530 piksela, u elektronskoj formi putem mejla na korisnickicentar@putevi-srbije.rs ili na CD-u
- Jedno od sledećih rešenja:
- Rešenje nadležne institucije Republike Srbije u kojem je izražen stepen telesnog oštećenja (80% ili više procenata telesnog oštećenja, odnosno osoba kod kojih je utvrđeno telesno oštećenje koje ima za posledicu nesposobnost donjih ekstremiteta 60% ili više procenata). Rešenje mora da bude opšteg tipa ili izdato u svrhu dobijanja dozvole za besplatan prolazak auto-putem
- Fotokopija Rešenja izdatog od strane Republičkog fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje, overena kod javnog beležnika (notara)
- Fotokopija Rešenja izdatog od strane nadležnog centra za socijalni rad ili opštinskog sekretarijata za društvene delatnosti, overena kod javnog beležnika (notara)
- Fotokopija Rešenja nadležnog opštinskog organa ili uprave za boračko-invalidsku zaštitu – za vojne invalide (ratne vojne invalide, mirnodopske vojne invalide i civilne invalide rata), overena kod javnog beležnika (notara)
Važna napomena: |
Procedura za zamenu dozvole za besplatan prolazak autoputem Prilikom zamene Dozvole za besplatan prolazak auto-putem, potrebno je dostaviti:
- Zahtev za dobijanje dozvole za besplatan prolazak
- Očitanu saobraćajnu dozvolu za vozilo u vlasništvu osobe sa invaliditetom
- Očitanu ličnu kartu osobe sa invaliditetom, odnosno izvod iz matične knjige rođenih za maloletna lica
- Fotografiju osobe sa invaliditetom, u boji, rezolucije 450×530 piksela, u elektronskoj formi putem mejla na korisnickicentar@putevi-srbije.rs ili na CD-u
- Rešenje o stepenu invaliditeta, odnosno uverenje nadležne institucije izdato u svrhu dobijanja dozvole za besplatan prolazak auto-putem
- Staru dozvolu za besplatan prolazak auto-putem
Zahtev za dobijanje ili zamenu dozvole za besplatan prolazak autoputem možete podneti putem pošte, lično ili elektonskim putem na sledeće adrese:
- Putem pošte na adresu: 11000 Beograd, ul. Bulevar kralјa Aleksandra, br. 282
- Lično na adrese: 11000 Beograd, ul. Ustanička, br. 64/15 sprat i 11000 Beograd, ul. Ljube Čupe, br.5
- Elektronskim putem na mejl adresu: korisnickicentar@putevi-srbije.rs
Preuzeto sa www.putevi-srbije.rs
Energetski zaštićeni kupac
Na osnovu člana 10 Zakona o energetici („Službeni glasnik RS“, broj 145 / 14 i 95 / 18 – drugi zakoni i 40 / 2021.), člana 26 Zakona o finansijskoj podršci porodici sa decom („Službeni glasnik RS“, br. 113 / 17, 50 / 18 i 46/21) i člana 3 stav 2 Uredbe o energetski ugroženom kupcu ( Službeni glasnik RS“, 137 / 2022) domaćinstva koja ostvaruju pravo na dečiji dodatak, socijalnu pomoć i uvećani dodatak za tuđu negu i pomoć kao i ostali podnosioci čiji mesečni prihodi ne prelaze minimalne vrednosti propisane iz uredbe o EUK. Od 1. januara 2023. godine mogu podneti Zahtev za umanjenje mesečnog računa električne energije/prirodnog gasa ili toplotne energije, na šalteru u zgradi skupštine grada Kragujevca, Trg Slobode 3.
Neophodna dokumentacija:
EUK obrazac
Fotokopija lične karte podnosioca zahteva (očitano) i nosioca prava na popust (ukoliko je na primer otac podnosioc zahteva, a sin nosioc prava na popust, jer prima tuđu negu. Potrebna je lična karta od obojice)
Fotokopija rešenja za tuđu negu i pomoć
Fotokopija poslednjeg računa energenta koji je predmet zahteva za energetski ugroženog kupca
Zahtev za energetski ugroženog kupca može se podneti samo po jednom osnovu ili struja, ili gas, ili toplotna energija.
Ukoliko zahtev podnosite u svojstvu lica kome je priznato pravo na uvećanu negu i pomoć drugog lica, EUK formular popunjavate na sledeći način:
Kao podnosilac zahteva navodi se lice na čije ime glasi brojilo, priključak za gas ili toplotnu energiju.
U tabeli u kojoj se navode članovi domaćinstva navodi se samo osoba nosilac prava na uvećani dodatak za negu i pomoć drugog lica, (ukoliko je isto lice vlasnik priključka u koloni „Srodstvo“ upisujete „Podnosilac“ – ukoliko nije, piše se srodstvo u kom su nosilac prava na uvećani dodatak za tuđu negu i vlasnik priključka ). Kao broj članova domaćinstva navodi se broj 1. Delove EUK obrasca koji se odnose na ostale članove domaćinstva, ukupna primanja i površinu stambenog objekta U OVOM SPECIFIČNOM SLUČAJU NIJE POTREBNO POPUNITI. Naglašavamo da se ove instrukcije za popunjavanje EUK obrasca, odnose samo kada se pravo na status energetski ugroženog kupca ostvaruje po osnovu rešenja za uvećan dodatak za tuđu negu i pomoć drugog lica.
U SVIM DRUGIM SITUACIJAMA NEOPHODNO JE EUK OBRAZAC POPUNITI U CELOSTI I POSTUPITI PO INSTRUKCAJMA I PARAMETRIMA KOJI SU NAZNAČENI U OBAVEŠTENJU ZA STICANJE STATUSA ENERGETSKI UGROŽENOG KUPCA, a koji uz EUK obrazac možete preuzeti na ovoj stranici.
Važna napomena: Kada se kao osnov za sticanje statusa energetski ugroženog kupca, koristi rešenje za uvećan dodatak za tuđu negu, umanjenje računa vrši se samo po jednom članu domaćinstva.
Prema članu 16. Uredbe precizirano je da energetski ugrožen kupac stiče pravo na umanjenje mesečne obaveze za određene količine električne energije, prirodnog gasa, toplotne energije u meri:
Za električnu energiju – svi meseci
Za prirodni gas: meseci januar, februar, mart, oktobar i decembar
Za toplotnu energiju za svaki mesec za koji je ispostavljen račun
U okviru EUK formulara neophodno je potpisati i saglasnost za obradu podataka o ličnosti, kako bi se svi relevantni podaci mogli proveriti u cilju donošenja rešenja o energetski ugroženom kupcu.
